در سال 1571 م . مردم شهر تبریز علیه تعدى و ظلم والى تبریز و دستگاه دولتى قیام کردند. این حرکت جنبشى مذهبى بود و رهبرى آن را یکى از اهل فتوت به نام پهلوان یارى بر عهده داشت . هسته ى اصلى این حرکت که در مبارزات فرقه اى نضج گرفته بود، در میان دو فرقه ى حیدرى و نعمتى قوت یافت فرقه حیدرى ، خود را منسوب به شیخ حیدر صفوى ، مى دانستند و فرقه نعمتى ، خود را به شاه نعمت الله ولى ماهانى ، منتسب مى کردند گذشته از اهل فتوت و پهلوانان ، نمایندگان دیگر مردم ، مانند پیشه وران ، کسبه و اهل صنوف نیز در این حرکت شرکت داشتند. با این حرکت ، ظرف مدت کوتاهى خانه والى و دیگر اشراف تبریز ویران شد و قدرت به دست مردم افتاد. براى فرو نشاندن این جنبش ، از جانب شاه طهماسب ، یوسف بیک - استاجلو، به سمت والى تبریز انتخاب شد، وى موفق شد که با آنان به مذاکره بنشیند، اما چون مذاکرات به توافق نرسید، دامنه مبارزات گسترده تر شد و به ویژه این که برخى از علماى شیعه نیز فتواى قتل شورشیان را مشروع اعلام کردند. سرانجام در سال 1573 م . قواى نظامى جنبشیان سرکوب شد. اگرچه این جنبش نابود شد اما شاه طهماسب مجبور به صرفنظر کردن از پاره اى عوارض و مالیات پیشه وران گردید و سپس شهر را از پرداخت عوارض دیوانى معاف کرد.
در حدود سال 1437 م . در دوره تیمورى در خوزستان نهضتى مذهبى از غلات شیعه به رهبرى سید محمد فلاح ، از شاگردان احمد بن فهد على ، نضج گرفت و دامنه آن به عهد صفوى کشانده شد. ایام کودکى فلاح ، در شهر واسط سپرى شد
ادامه مطلب ...در همان اوایل سلطنت شاه اسماعیل ، اولین اعتراض مذهبى بر ضد وى ، از جانب کردهاى یزیدى در میان رودان (بین النهرین ) و نواحى غرب ایران آغاز شد موسس این فرقه به قولى شاهد بن جراح است اما ایشان خود را به یزید بن معاویه و نیز یزید بن اونس خارجى ، منسوب مى دانند، که از مروجان طریقت یزیدى بودند.
از دیگر مروجان و شیوخ این طریقت حسن بد عدى بن مسافر اموى (مرگ 557) مى باشد که نام دیگر این فرقه عدویه مى باشد.
یزیدیان مانند دیگر طرائق ، داراى شیوخ و مقامات معنوى مى باشند. در سال 1506 م . پیروان این طریقت بر ضد موسس دولت صفوى قیام کردند. رهبرى آنان را شیر صارم ، بر عهده داشت اسماعیل با سپاهى گران به اتفاق سردار معروف خود بایرام بیگ قهرمانى ، عازم سولوک اقامتگاه وى شد و شکست سختى به صارم داد و این اعتراض را در نطفه خفه نمود.